Словенија гласа на референдум за легализација на евтаназија: Законот под силни поделби во општеството
Словенија денеска одлучува дали законот за легализација на евтаназијата, кој парламентот го усвои во јули, ќе стапи во сила или ќе биде суспендиран. Референдумот беше распишан по иницијатива на граѓанска група поддржана од Католичката црква и конзервативната опозиција, која собра над 40.000 потписи за негово блокирање.
Неколку европски земји, меѓу кои Швајцарија и Австрија, веќе дозволуваат терминално болни лица да добијат медицинска помош за да го завршат својот живот. Очекувањата беа дека Словенија ќе им се приклучи уште оваа есен.
Клучни спорни точки и политички поддржувачи
Законот, кој во јули беше изгласан со 50 гласови „за“, 34 „против“ и три воздржани, им дава право на луцидни, терминално болни пациенти со неподнослива состојба или страдање да го завршат својот живот со медицинска помош. Законот не дозволува евтаназија — односно чин при кој медицински работник директно ја предизвикува смртта — туку само потпомогнато самоубиство, исклучувајќи случаи поврзани со ментални болести.
Премиерот Роберт Голоб ги повика граѓаните да го поддржат законот, нагласувајќи дека секој треба сам да може да одлучи „како и со кое достоинство ќе го заврши својот живот“.
Од друга страна, Католичката црква го осуди законот како „спротивен на Евангелието, природното право и човечкото достоинство“.
Референдумско прашање и очекувања
Гласачите денес треба да одговорат на прашањето:
„Дали сте за воведување на законот за евтаназија, што го усвои Државното собраниe на 24 јули 2025 година?“
Гласачките места се отворени од 7 до 19 часот, а право на глас имаат околу 1,7 милиони граѓани. Делумните резултати се очекуваат вечерва по затворањето на гласањето, додека официјалната потврда ќе следи по 4 декември, кога ќе се утврди дали е исполнет законскиот кворум за укинување на законот, објави STA.
Анкета на весникот Dnevnik, спроведена оваа недела на 700 испитаници, покажува дека 54,3% од гласачите го поддржуваат легализирањето на медицинска помош при умирање, 30,6% се против, а 15% се уште неодлучни.
Европски контекст
Покрај Швајцарија и Австрија, кои дозволуваат евтаназија, Холандија, Белгија и Луксембург имаат легализирано евтаназија. Француските пратеници во мај ја одобрија легализацијата на евтаназијата на првото читање, а претседателот Емануел Макрон најави можност за референдум ако процесот се блокира.
Резултатите од словенечкиот референдум ќе покажат дали земјата ќе се приклучи на групата држави што дозволуваат евтаназија или ќе ја преиспита реформата под притисок на конзервативните сили.