Албанија го отвора последниот кластер – влегува во финалната фаза на ЕУ-преговорите
Албанија денеска во Брисел ја одржува Седмата меѓувладина конференција со Европската унија, на која ќе бидат отворени преговорите за последниот преостанат кластер – Кластерот 5 „Ресурси, земјоделство и кохезија“. Со тоа државата формално влегува во финалната техничка фаза од пристапните преговори, што владата во Тирана го оценува како најзначаен исчекор од почетокот на процесот.
Кластерот опфаќа области стратешки важни за економијата: земјоделство и рурален развој, безбедност на храната, рибарство, регионална политика и управување со европските фондови. Често се опишува како „фундаментален за практичната интеграција“ бидејќи ја подготвува државата за користење на европските финансиски механизми.
Конференцијата ја води данската министерка за европски прашања Мари Бјере, чија земја претседава со Советот на ЕУ. Настанот следи стандарден европски формат во кој министрите ги отвораат или затвораат кластерите врз основа на проценките на Европската комисија и согласноста на сите земји-членки.
Албанија ги започна преговорите заедно со Северна Македонија на 19 јули 2022 година. До денес, последователно ги отвори кластерите:
-
Основни вредности (2024),
-
Меѓународни односи (2024),
-
Внатрешен пазар (април 2025),
-
Конкурентност и инклузивен раст (мај 2025),
-
Зелена агенда и одржлива поврзаност (септември 2025).
Со денешното отворање на Кластер 5, Албанија го комплетира целиот сет.
ЕУ веќе ги дефинираше критериумите за привремено затворање на поглавјата – чекор кој значи дека земјата постигнала доволна усогласеност со европските правила и може да премине во фаза на имплементација. Иако не е крај на реформите, затворањето на поглавјата се смета за клучен момент во преговорите.
Тирана има амбициозна цел: целосно завршување на преговорите до крајот на 2027 година. По тоа би следела ратификација во сите парламенти на земјите-членки, што обично трае 18–24 месеци. Според оваа динамика, Албанија очекува можно членство во 2030 година, година која се споменува и во документите на ЕК и Европскиот совет.
Отворањето на последниот кластер испраќа силен сигнал дека регионот на Западен Балкан повторно е меѓу стратешките приоритети на ЕУ, што се гледа и во процесите што ги следи Северна Македонија.