Буџет 2026: Помалку капитални расходи, повеќе пари за плати и пензии

Од вкупните 768,8 милиони евра предвидени за капитални инвестиции во тековната година, Владата планира во 2026 година да одвои 640 милиони евра, што претставува значително намалување на јавните инвестиции. Новиот буџет, според министерката за финансии Гордана Димитриеска-Кочоска, ќе биде „развоен и стабилен“, со фокус на социјалните трошења и економската стабилност, пренесува Порталб.

Министерката најави дека јавните инвестиции ќе останат „столб на економскиот развој“ во 2026 година, но дел од опозицијата предупредува дека со ваквата проекција се губи инвестицискиот замав, а буџетот добива „предизборен карактер“.

---

Буџет 2026 во бројки

Извор: Министерство за финансии

Буџетските приходи првпат ќе ја надминат границата од 6 милијарди евра, а расходите ќе достигнат историски максимум од 6,7 милијарди евра. Буџетскиот дефицит ќе изнесува 636 милиони евра, што е намалување за половина процентен поен во однос на годинашниот.

Она што најмногу привлече внимание е намалувањето на износот за капитални расходи, што според економистите отвора прашања за приоритетите на владините политики.

Капитални расходи – помалку пари, повеќе дилеми

Поранешниот вицепремиер и актуелен пратеник Фатмир Битиќи оценува дека намалувањето на капиталните расходи значи ограничен простор за развојни проекти.

„Растот и развојот се потпираат на капиталните расходи, а тие не само што се намалени во апсолутен износ, туку и како процент од буџетот. Половина од сумата ќе оди кај општините, а другата половина кај компанијата Бехтел и Енка за автопатите. Прашање е што ќе остане за железница, гасификација, здравство и образование“, вели Битиќи.

Од друга страна, министерката Димитриеска-Кочоска објасни дека намалувањето на сумата е резултат на реалистична проекција и дека средствата ќе бидат насочени кон целосно остварливи инвестиции.

„Реализацијата на капиталните расходи годинава нема да го достигне планираниот износ, па затоа во 2026 се проектира намалување за околу 7 милијарди денари,“ изјави министерката.

Повеќе средства за плати, пензии и социјални трансфери

Буџетот за 2026 предвидува значително зголемување на социјалните и персоналните расходи:

• За социјални трансфери – 3,34 милијарди евра (+6,7%)

• За плати во јавниот сектор – 854 милиони евра (+7%)

• За пензии – речиси 1,9 милијарди евра (+9,7%)

Битиќи смета дека ваквите ставки се јасен сигнал за можни предвремени парламентарни избори:

„Поголеми плати и пензии, нови задолжувања и намалени капитални расходи – тоа најчесто значи изборен буџет,“ изјави тој.

Инфлацијата под контрола или само на хартија?

Владата прогнозира стабилна инфлација од 2,5% за 2026 година, слично на годинашната, која според официјалните очекувања треба да заврши на ниво од 2,8%.

Сепак, дел од економистите и меѓународните институции имаат повисоки прогнози. Според Анкетата на Народната банка, инфлацијата во 2025 ќе достигне 3,9%, исто како и прогнозата на ММФ, додека гувернерот Трајко Славески очекува стапка над 3%.

Новиот Буџет за 2026 година носи намалени капитални инвестиции, но зголемени трошења за плати, пензии и социјални програми. Владата го претставува како реалистичен и стабилен, додека опозицијата предупредува дека станува збор за потенцијално предизборен буџет, кој може да ги успори развојните процеси и економскиот раст.