Зеленски во Белата куќа: барање Томахавк – Трамп промовира мир и посредување со Русија

Американскиот претседател Доналд Трамп вчера ја прими во Белата куќа украинскиот претседател Володимир Зеленски, кој дојде барајќи поголема воена поддршка, вклучително и ракети со долг дострел „Томахавк“. Тие разговараа повеќе од два часа, но од сликирањето на состанокот и изјавите по него стана јасно дека акцентот на Трамп е ставен повеќе на посредување за постигнување мировен договор отколку на итно опремување на Украина со нови видови оружје.

Зеленски јасно го пренел украинскиот став дека земјата има потреба од „Томахавк“ за да започне офанзива и да ги погодува критичните руски цели. „Немаме Томахавци, затоа ни се потребни тие ракети“, рече тој по состанокот. Од своја страна, Трамп не ја исклучи можноста за испорака, но предупреди дека таквите мерки не може да се одржуваат долгорочно поради економските и безбедносните последици за САД. „Многу би сакале да не ви се потребни Томахавци“, изјави тој, додавајќи дека и самите американски сили имаат потреба од овие средства.

Сржта на дискусијата меѓу двајцата лидери, меѓутоа, ја презеде Трамповиот повик за моментален прекин на огнот и повлекување на страните „на сегашното бојно поле“, дури и ако тоа подразбира територијални отстапки од украинска страна. „Застанете на сегашното бојно поле и двете страни треба да си одат дома… Стопирајте го убивањето“, рече Трамп пред новинарите.

Таквиот помирувачки тон, како што посочија аналитичари и дел од европските сојузници, предизвика загриженост во Киев и меѓу партнерите на Украина. Зеленски оцени дека е тешко да се обезбеди прекин на огнот бидејќи, според него, „Путин не го сака тоа“, и дека напрегањето за продолжување на дипломатскиот пат останува голем предизвик.

На состанокот се спомена и претстојната средба меѓу Трамп и рускиот претседател Владимир Путин, која Трамп најави дека може да се одржи во наредниве недели во Унгарија. Самата најава за нова средба со Путин ја фрли сенка врз разговорите со Зеленски и предизвика дополнителни прашања за компасот на американската надворешна политика кон конфликтот.

Експертите предупредуваат дека испораката на „Томахавк“ би се сметала за значителна ескалација во воениот капацитет на Украина и тешко би поминала без руска реакција. Кремљ веќе остро предупреди дека преносот на вакво оружје би бил сериозна ескалација. Во меѓувреме, Москва тврди дека до 2025 година нејзините сили зазеле дополнителни илјадници квадратни километри територија, а двете страни ги засилија нападите врз енергетската инфраструктура.

По средбата, Зеленски рече дека смета на Трамп за притисок врз Путин, но и дека „реалноста“ за испорака на нови оружја е сложена. Аналітичарите заклучуваат дека иако дијалогот е добредојден, остануваат сериозни прашања за она што може да се постигне на преговарачката маса и дали евентуален договор ќе ги гарантира териториалните и безбедносните интереси на Украина.