Година на големи политички скандали што го потресоа светот

Годината што изминува беше обележана со низа крупни политички скандали во кои беа вмешани некои од највлијателните светски лидери. Меѓу нив се американскиот претседател Доналд Трамп, украинскиот претседател Володимир Зеленски, како и поранешната висока претставничка на Европската Унија за надворешна политика Федерика Могерини. Во продолжение следува преглед на дел од настаните што предизвикаа најголеми контроверзии во изминатите 12 месеци.

Контроверзното враќање на Трамп во Белата куќа

Да се сумираат сите скандали поврзани со Доналд Трамп во текот на годината е речиси невозможна задача. Според аналитичарите, провокацијата и создавањето контроверзи претставуваат суштински дел од неговата политичка стратегија. Враќањето на Трамп во Белата куќа доведе до сериозно влошување на односите меѓу Вашингтон и неговите традиционални сојузници.

На почетокот на годината, Трамп изјави дека САД би можеле да се обидат да го припојат Гренланд, дури и со употреба на воена сила, што предизвика остри реакции од Данска, Европската Унија и НАТО. Истовремено, односите со Русија се затоплија, а Москва не беше наведена како закана во новата Национална стратегија за безбедност на САД.

Иако за време на кампањата вети дека ќе ја заврши војната во Украина, конфликтот продолжи, а мировен договор сè уште не е на повидок. Средбата меѓу Трамп и украинскиот претседател Зеленски во февруари во Белата куќа беше оценета како катастрофална и јасно покажа дека Киев повеќе не може безрезервно да се потпира на поддршката од Вашингтон.

Дополнително, воведувањето царини за увозните производи сериозно ја потресе глобалната економија. Наместо очекуваните позитивни ефекти, мерките доведоа до раст на цените и зголемување на невработеноста во САД. Само 33 проценти од Американците ја одобруваат економската политика на Трамп, покажуваат последните анкети.

Опозицијата го обвинува претседателот за обиди да ги замолчи критичарите и за прикривање докази за неговите врски со осудениот сексуален престапник Џефри Епстин. Масовните протести под слоганот „Без кралеви“ дополнително ја продлабочија поларизацијата во американското општество. Провокативната реакција на Трамп – видео генерирано со вештачка интелигенција – предизвика жестоки реакции и осуди.

Апсењето на Федерика Могерини

Европската Унија се соочи со сериозен удар по својот углед откако Европското јавно обвинителство ја задржа и испраша поранешната висока претставничка за надворешна политика Федерика Могерини. Таа е осомничена за злоупотреба на европски средства, корупција и нерегуларности во јавни набавки поврзани со проект за Дипломатска академија на ЕУ вреден 3,2 милиони евра.

Скандалот дојде во исклучително чувствителен момент, кога довербата во европските институции е во пад, а последиците од аферата „Катаргејт“ сè уште се чувствуваат.

Операција „Мидас“ и корупцискиот земјотрес во Украина

Украина беше потресена од голема антикорупциска истрага позната како операција „Мидас“, во која беа откриени злоупотреби во енергетскиот сектор вредни околу 100 милиони долари. Меѓу осомничените се најдоа високи функционери и раководни лица во државната компанија „Енергоатом“.

Клучна фигура во истрагата е бизнисменот Тимур Миндич, близок соработник на Зеленски и косопственик на продукциската куќа „Квартал 95“. По избувнувањето на скандалот, тој ја напушти земјата.

Скандалот доведе до оставки на неколку министри и на шефот на кабинетот на претседателот, Андриј Ермак, што претставуваше сериозен политички удар за Зеленски. Европската Унија ја потврди поддршката за Украина, но побара поодлучна борба против корупцијата.

Осудата на Жаир Болсонаро

Поранешниот бразилски претседател Жаир Болсонаро беше осуден на над 27 години затвор за организирање обид за државен удар по изборите во 2022 година. Иако неговите соработници го нарекоа процесот политички мотивиран, пресудата предизвика загриженост за можни немири, со оглед на тоа што Болсонаро и понатаму има силна поддршка, вклучително и во воените кругови.

Случајот дополнително ги затегна односите меѓу Бразил и САД, каде што Трамп јавно го смета Болсонаро за сојузник.