Врховниот суд ќе ја разгледува уставноста на обидот на Трамп да го укине државјанството по раѓање

Врховниот суд на САД ќе разгледа дали иницијативата на претседателот Доналд Трамп за укинување на државјанството по раѓање е уставна, објави „Њујорк Тајмс“. Станува збор за извршна наредба што Трамп ја потпиша на првиот ден од својот втор мандат, со која се предвидува децата родени во САД од недокументирани имигранти и од одредени привремени странски жители да не добиваат државјанство автоматски.

Наредбата беше веднаш блокирана од федерални судови, кои оценија дека претставува прекршување на 14-тиот амандман, кој од 1898 година гарантира државјанство на секое лице родено на американска територија. Судската блокада спречи политиката да стапи во сила.

Врховниот суд сè уште нема утврдено датум за сослушување, но се очекува случајот да биде разгледан во наредните месеци, а одлуката да биде донесена до почетокот на јули. Овој предмет е дел од пошироката група правни предизвици поврзани со претседателските овластувања, кои веќе се на дневен ред пред судиите.

Трамп долго време ја оспоруваше автоматската доделба на државјанство по раѓање, тврдејќи дека 14-тиот амандман бил погрешно протолкуван и дека првично се однесувал само на децата на поранешни поробени лица. Сојузниците на Трамп го поддржаа овој став, кој од маргинален стана значајна тема меѓу конзервативните кругови.

Откако наредбата беше замрзната, администрацијата побара Врховниот суд да ја разгледа нејзината законитост, но прво фокусирајќи се на прашањето дали пониските судови смееле да изречат национална забрана. Во јуни, со одлука 6–3, Врховниот суд ја ограничи моќта на федералните судии за издавање универзални блокади, по што Американската унија за граѓански слободи (ACLU) поднесе нова групна тужба против политиката.

ACLU предупреди дека укинувањето на државјанството по раѓање би создало ризик за појава на „деца без државјанство“ и побара од судот да го почитува преседанот од 1898 година – случајот САД против Вонг Ким Арк – кој утврдува дека секое лице родено на американска почва е граѓанин, без оглед на потеклото на родителите.

„Повеќе од 150 години, американската традиција и закон признаваат дека секој роден во земјата е граѓанин од раѓање“, рече Сесилија Ванг, правна директорка на ACLU.